حفاظت از میراث فرهنگی، اولویت نخست توسعه گردشگری
ضرورت حفاظت از میراث فرهنگی بهعنوان سرمایه ملی
داراب دارابی، معاون میراث فرهنگی وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی، در نشست اخیر خود تأکید کرد که حفاظت از میراث فرهنگی باید بهعنوان نخستین اصل در سیاستگذاریهای مرتبط با گردشگری مدنظر قرار گیرد. وی با اشاره به اهمیت این سرمایههای ملی و تأثیر آنها در معرفی هویت و تاریخ کشور، خواستار توجه ویژه نهادهای مرتبط و فعالان این حوزه شد.
به گزارش ایتونا، دارابی هشدار داد که هرگونه قصور یا اهمال در حفاظت از میراث فرهنگی نهتنها موجب آسیب به هویت ملی میشود، بلکه پیامدهای منفی اقتصادی نیز برای کشور به دنبال دارد. او همچنین افزود که مرمت اصولی آثار تاریخی و بهرهگیری از تکنولوژیهای نوین در این حوزه میتواند تأثیر قابلتوجهی بر رونق گردشگری داشته باشد.
تأثیر حفاظت از میراث فرهنگی بر توسعه پایدار گردشگری
میراث فرهنگی بهعنوان یکی از عوامل کلیدی در جذب گردشگران داخلی و خارجی، نقشی بیبدیل در اقتصاد گردشگری دارد. دارابی در ادامه صحبتهای خود بر لزوم یکپارچهسازی تلاشها برای حفاظت از آثار تاریخی و فرهنگی تأکید کرد و گفت: «بدون حفاظت اصولی از میراث، نمیتوان به توسعه پایدار گردشگری امیدوار بود.»
وی افزود که برنامههای آموزشی برای آگاهیرسانی به مردم، تخصیص بودجه مناسب به پروژههای مرمتی، و نظارت دقیق بر فرآیندهای حفاظتی ازجمله اقداماتی است که باید در اولویت قرار گیرد. با انجام این اقدامات، میتوان جذابیتهای تاریخی و فرهنگی کشور را بهصورت حرفهای به گردشگران معرفی کرد.
نقش جوامع محلی در حفظ میراث فرهنگی
یکی از نکات برجسته در صحبتهای دارابی، تأکید بر اهمیت مشارکت جوامع محلی در حفاظت از میراث فرهنگی بود. او بیان کرد که آموزش و توانمندسازی مردم محلی برای حفظ و بهرهبرداری از این میراث، کلید موفقیت در حفظ آنها برای نسلهای آینده است.
دارابی توضیح داد که جوامع محلی، بهعنوان نگهبانان اولیه این میراث، میتوانند با راهاندازی اقامتگاههای بومگردی و برگزاری رویدادهای فرهنگی و هنری، هم در حفاظت از آثار مشارکت کنند و هم از مزایای اقتصادی گردشگری بهرهمند شوند. این رویکرد میتواند نقشی تعیینکننده در جلب حمایت عمومی از میراث فرهنگی ایفا کند.
چالشها و راهکارهای حفاظت از میراث فرهنگی در ایران
دارابی با اشاره به چالشهای کنونی، از کمبود بودجه، نبود نیروی متخصص کافی، و فشارهای ناشی از توسعههای شهری بهعنوان موانع اصلی در حفظ آثار تاریخی یاد کرد. او تأکید کرد که برای رفع این مشکلات باید همکاری بینبخشی میان نهادهای دولتی، بخش خصوصی و سازمانهای مردمنهاد تقویت شود.
وی همچنین پیشنهاد داد که تخصیص بودجه هدفمند، استفاده از فناوریهای نوین برای نظارت و مرمت، و تدوین قوانین حمایتی از آثار تاریخی میتواند چالشهای موجود را کاهش دهد. تقویت همکاریهای بینالمللی برای بهرهمندی از تجارب جهانی نیز از دیگر راهکارهایی است که دارابی مطرح کرد.
اهمیت فرهنگسازی برای حفاظت از میراث فرهنگی
دارابی تأکید کرد که حفاظت از میراث فرهنگی نیازمند تغییر نگرش و فرهنگسازی در جامعه است. او افزود: «مردم باید به این باور برسند که میراث فرهنگی متعلق به همه ماست و حفظ آن وظیفهای همگانی است.» در این راستا، برنامههای آموزشی و آگاهیبخشی میتواند به ایجاد حس مسئولیتپذیری در جامعه کمک کند.
برنامهریزی برای نمایشگاههای تعاملی، تولید محتوای دیجیتال، و استفاده از رسانههای اجتماعی برای ترویج اهمیت حفاظت از میراث فرهنگی، ازجمله اقدامات پیشنهادی دارابی در این زمینه بود. او افزود که با تلفیق این روشها با فعالیتهای گردشگری، میتوان جذابیت بیشتری برای گردشگران داخلی و خارجی ایجاد کرد.